Sunday, January 30, 2011

(21/9/97) Περί λατρείας των μηχανών



Ναί αγαπητοί μου αναγνώστες, οφείλω να το παραδεχτώ ενώπιόν σας. Αυτό που λέμε κυβερνοκουλτούρα με συναρπάζει αφάνταστα. Η ιδέα ενός νέου πολιτισμικού προιόντος που προκύπτει από μια σχέση με τη μηχανή και δή από τον υπολογιστή, με κάνει να τείνω τα αυτιά μου για να ακούσω περισσότερα. Ένα βιβλίο με τίτλο, υπότιτλο ή έστω κάποια σημείωση που να υπαινίσσεται ότι πραγματεύεται τη συμβίωση ανθρώπων και μηχανών θα κερδίσει την προσοχή μου αμέσως και κατά πάσαν πιθανότητα θα βρει το δρόμο του στη βιβλιοθήκη μου, στο ξεχωριστό ράφι που υπάρχει για αυτόν το σκοπό, δίπλα στα βιβλία των υπολογιστών -το αναπόφευκτο εκείνο κομμάτι στις βιβλιοθήκες όλων των ενασχολούμενων, με τα υπερβολικά μεγάλα βιβλία που έχουν κάνει πλούσια τη γνωστή αλυσίδα βιβλιοπωλείων.


Κανένα όμως από αυτά τα βιβλία, ούτε καν τα δίκτυα του Tanenbaum ή το TCP/IP Illustrated του Stevens (αμφότερα σημεία αναφοράς για τα δίκτυα υπολογιστών) δε μου δίνει τη χαρά που μου δίνει το Hacker Crackdown του Bruce Sterling, το Cyberia του Rashkoff, το Hackers του Levy ή ακόμα και το εκνευριστικό Escape Velocity του Dery. Και αυτό γιατί μέσα τους βρίσκω αυτή τη μαγική αίσθηση του μέλλοντος που πλησιάζει, που είναι ήδη εδώ και που αισθάνομαι κάθε φορά που κάνω login στο Δίκτυο ή κάθε φορά που χρησιμοποιώ ένα μηχάνημα υψηλής τεχνολογίας (αν και για να είμαι ειλικρινής, πλέον πολλές από τις παραπάνω κινήσεις γίνονται πλέον μηχανικά -το ίδιο δε συμβαίνει και σε εσάς;)


Κάποιοι από τυς πιστούς φίλους του S.N.A.F.U. ίσως κουνούν το κεφάλι τους με δυσπιστία. "Τι έγινε ρε μάστορα" τους ακούω να σκέφτονται "θα σκίσουμε και το μαγιώ μας επειδή έχουμε CD ή τηλεόραση ή υπολογιστή; Μια τεχνολογία είναι...". Και βέβαια θα συμφωνήσω μαζί τους, καθώς πιστεύω ότι οι μηχανές είναι ακριβώς άλλο ένα επίτευγμα του ανθρώπου που οφείλει να είναι μέρος της καθημερινότητάς του και όχι αντικείμενο λατρείας ή υπέρμετρου θαυμασμού. Εξ' άλλου ο άνθρωπος ζει με τις μηχανές εδώ και αρκετά χρόνια -ας μην ξεχνάμε τις αλλαγές τη ζωή των αθρώπων που έφερε ο τροχός, η ατμομηχανή ή ο τηλέγραφος, οπότε ποιός ο λόγος να αντιμετωπίζουμε διαφορετικά τις σημερινές τεχνολογίες των υπολογιστών και των δικτύων. Έτσι δεν είναι;


Και όμως φίλοι, δεν είναι έτσι -ή τουλάχιστον δεν είναι μόνο έτσι. Η σημερινή τεχνολογία ή για να ακριβολογούμε, η τεχνολογία των υπολογιστών, ούσα πιό δύσκολη στην κατανόησή της από τις προηγούμενες, έρχεται πολύ πιό κοντά στον τομέα εκείνο της γνώσης που πιο παλιά χαρακτηριζόταν σα μαγεία -κάτι ανάλογο είχε πει και ο Arthur Clarke ο οποίος ένοιωθε αρκετά καλά τη σχέση ανθρώπου μηχανής, άσχετα με το πόσο καλά την εξέφραζε. Και η σημερινή τεχνολογία είναι η πιό προχωρημένη που έχουμε -αυτός είναι και ο λόγος που έρχεται τόσο κοντά στη μαγεία που δημιουργεί παράξενα ρεύματα σκέψης. Όσοι έχετε κάποια επαφή με τα τεκταινόμενα στη Δύση, θα έχετε πάρει τα πρώτα δείγματα, αν και πολλά από αυτά βρίσκονται ακόμα στο χώρο που -πολύ βολικά- αποκαλείται underground.


Οι ανεξάρτητοι ρομποτιστές, οι ερευνητές του ΜΙΤ, μουσικοί όπως ο Brian Eno ή οι Future Sound of London, οι graffiti artists σε όλες τις μεγαλουπόλεις, έχουν πιάσει μια δόνηση στην ατμόσφαιρα που είναι παράξενη και νέα, διαφορετική. Η πόλη που έχει δική της ζωή και δικό της παλμό, η μουσική που ανακατεύεται από τα clubs και τα περαστικά αυτοκίνητα, τα κτίρια που υψώνονται γύρω μας, τα καλώδια που περνούν σύριζα στους τοίχους και οι εκατοντάδες συσκευές, έξυπνες πιά που χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας ζωή. Όλα αυτά δημιουργούν έναν καμβά που σε προκαλεί να γίνεις έξυπνος, να κάνεις συνδυασμούς και συνειρμούς διαφορετικούς, να αλλάξεις τα πράγματα με ένα νέο τρόπο, ένα τρόπο που αν και δεν έχει ξαναγίνει, είναι εξ' ίσου θεμιτός (και εξ' ίσου πιθανός να φέρει αποτέλεσμα).


Και μέσα σε όλα αυτά το Δίκτυο, το νευρικό σύστημα αυτού του οργανισμού, αυτού του πειράματος, μέρος και αποτέλεσμά του, αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής κάποιων από εμάς, αντικείμενο προσοχής για κάποιους άλλους, παραμύθιασμα για κάποιους τρίτους και μπιζέλι κάτω από το στρώμα για κάποιους τέταρτους. Το Δίκτυο που μεταφέρει μουσική και εικόνα, χρώμα και σχήμα, φωνή και πρόσωπο, καλά και κακά μαντάτα, εμπόρους και πόρνες, καλούς και κακούς, λόγιους και άξεστους, ανθρώπους και μηχανές. Μαζί. Ήδη. Και σύντομα θα συνδεθούν επάνω του όλες μας οι μηχανές και όλοι οι άνθρωποι. Και θα μου επιτρέψετε φίλοι αναγνώστες να τριπάρω πολύ με την πραγματικότητα αυτή, όσο και αν αναγνωρίζω τα τρωτά της.


Για τον ανταποκριτή σας, η κυβερνοκουλτούρα είναι κάτι πολύ ελκυστικό επειδή είναι κάτι τωρινό. Τα οράματα του Gibson και οι μαχητές του δρόμου του Mad Max είναι μόνο μία πιθανή εκδοχή. Ίσως είναι η χειρότερη ή το αναπόφευκτο τέλος μιας ανθρωπότητας που δεν έχει μέτρο. Για μας τους -ενίοτε- λιγώτερο σκοτεινούς πάντως, η εποχή αυτή μυρίζει εξ' ίσου χρώμα, όπως και οι δεκαετίες του '60 και του '70. Ίσως επειδή με ένα περίεργο τρόπο κάθε τί που αλλάζει τον άνθρωπο, τον φέρνει πιο κοντά στον πραγματικό του εαυτό, στην ουσία των πραγμάτων, στο να περνάς καλά, να έρχεσαι κοντά με τους ανθρώπους γύρω σου, να μαθαίνεις και να εξελίσσεσαι. Και μια τέτοια κουλτούρα είναι πολύχρωμη -όπως είναι και η ίδια η ζωή. Το μαύρο είναι ένα μόνο χρώμα, μία μόνο δυνατότητα.


Το ραδιόφωνο παίζει Simon και Garfunkel (Μrs. Robinson), η ώρα είναι 1.00 ξημερώματα Δευτέρας 22 Σεπτεμβρίου και το τριακοστό πρώτο S.N.A.F.U. πάει για ένα nightcup στα Εξάρχεια, αφού πρώτα κάνει την εβδομαδιαία αναφορά στην Ελένη -ξέρω ότι της αρέσει να τα διαβάζει αυτά, έτσι δεν είναι χάνυ; Καλή σας εβδομάδα.

No comments:

Post a Comment