Όταν ο γράφων ήταν νεώτερος, το να ασχολείται κανείς με τα πολιτικά πράγματα δεν ήταν τόσο out, όσο είναι σήμερα. Ίσως επειδή η μεταπολίτευση ήταν κάπως πιό νωπή, ίσως επειδή το ΠΑΣΟΚ δεν είχε κουραστεί από την εξουσία και την κατάχρησή της ή ίσως επειδή ο κόσμος δεν είχε τίποτα καλύτερο να ασχοληθεί. Έτσι, κάποιοι εξ' ημών, ενεπλάκησαν με παρατάξεις, με γκρουπούσκουλα και με ομάδες, προσπαθώντας να βρουν μια πολιτική ταυτότητα ή να εξωτερικεύσουν τις πολιτικές τους ανησυχίες. Όλα αυτά, ίσως ακούγονται κάπως σήμερα, όμως τότε το φαινόμενο ήταν σύνηθες και σε καμμιά περίπτωση δε σε χαρακτήριζε ως κολλημένο, παρωχημένο ή απλώς μαλάκα. ’λλα ήθη, άλλα έθιμα.
Κάτι οι ροκάδικες ευαισθησίες, κάτι η ιδιαιτέρως καπελωτική διάθεση των κομμάτων, κάτι το πόσο ωραίες ακούγονταν -και ακούγονται ακόμα- οι συγκεκριμένες ιδέες, ο γράφων εστράφη στις ιδέες των ελευθεριακών κομμουνιστών. Και με ιδιαίτερη θέρμη, ευαγγελίστηκε την ιδέα της κολλεκτίβας και της συνεργατικής κοινωνίας. Ίσως επειδή ήταν το μόνο μοντέλο που έβγαζε νόημα σαν εφαρμόσιμη πρακτική τονίζοντας παράλληλα την προσωπική ευθύνη του καθενός, αντίθετα με τα μοντέλα που προωθούσαν τη λογική "αρχηγός και οπαδοί". Μια συνεργατική οργάνωση, μετέφερε την ευθύνη στο άτομο, κάνοντας τον καθένα αρχηγό και οπαδό ταυτόχρονα, δίνοντάς του την ευκαιρία να κάνει αυτό που μπορούσε βοηθώντας το σύνολο. Και μιλάμε για ένα συνειδητοποιημένο σύνολο στο οποίο ο καθένας θα έπρεπε να σκέφτεται πριν μιλήσει και να μπορεί να υποστηρίξει αυτό που πιστεύει με επιχειρήματα σοβαρά και πειστικά. Nice...
Tο μοντέλο ίσως δεν μπορεί να λειτουργήσει σε επίπεδο κοινωνίας -και λέω "ίσως" επειδή δεν έχω ακόμα πειστεί ότι είναι όντως έτσι. Σίγουρα όμως δουλεύει σε μικρότερα σχήματα κοινωνικής οργάνωσης (επίσης, δουλεύει σίγουρα μέσα στο Δίκτυο, κάτι που μου το έκανε ελκυστικό από την πρώτη στιγμή που ήρθα σε επαφή μαζί του, όμως για αυτό θα μιλήσουμε αργότερα). Όντας αρκετά τυχερός στις σχέσεις μου με τους ανθρώπους πάντως, είδα το μοντέλο αυτό να δουλεύει στον πραγματικό κόσμο, όσο και αν αυτό ακούγεται παράξενο σε κάποιους. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, υπάρχουν δύο τέτοιες "κολλεκτίβες" με τις οποίες σχετίζομαι και οι οποίες λειτουργούν στη βάση αυτή.
Η μία, είναι μία εταιρεία με την οποία συνεργάζομαι και η άλλη είναι μια παρέα 5-6 ατόμων που παρουσιάζει μια ραδιοφωνική εκπομπή. Και στις δύο περιπτώσεις, οι άνθρωποι που ασχολούνται, έχουν καταμερίσει τις ευθύνες της δουλειάς που πρέπει να γίνει και ο καθένας κάνει αυτά που του αντιστοιχούν, έχοντας φυσικά τη βοήθεια των άλλων. Υπάρχει μια κυκλική -αλλά όχι προσυμφωνημένη- μεταφορά της αρχηγίας σε όποιον έχει τη βασική ιδέα για κάτι και οι υπόλοιποι εκφράζουν τις σκέψεις τους, είτε αυτές είναι θετικές είτε όχι. Με δεδομένο ότι άπαντες οι συμμετέχοντες ξέρουν για τι πράγμα μιλάνε και παράλληλα αγαπούν αυτό που κάνουν, το πράγμα δουλεύει. Και δουλεύει αποτελεσματικά.
Αν διάβαζε το κείμενο κάποιο στέλεχος με φρέσκο-φρέσκο ΜΒΑ από κάποιο Πανεπιστήμιο, θα έλεγε ότι η παραγωγικότητα θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερη αν ακολουθείτο ένα άλλο σχήμα οργάνωσης ή ότι τέτοια σχήματα δουλεύουν μόνο σε συγκεκριμένες ομάδες που θα κάτσει η ευτυχής συγκυρία. Και ίσως, θα είχε και δίκιο, μόνο που εδώ έρχεται το Internet να αποδείξει το αντίθετο. Τουλάχιστον το Internet όπως ήταν μέχρι πρότινος, μια και η ραγδαία είσοδος των εμπόρων ίσως το αλλάξει και αυτό. Ελπίζουμε πάντως ότι η ευελίξία του Internet θα κάνει και εδώ το θαύμα της.
Το Internet είναι οργανωμένο σε αυτή τη βάση από το ξεκίνημά του. Οι άνθρωποι που ζουν εδώ μέσα, έχουν συνεδηση του ότι αν δεν κάνουν αυτοί κάτι, δε θα γίνει. Έτσι φροντίζουν να το κάνουν. Και αν δεν μπορούν να το κάνουν μόνοι τους, ζητούν τη βοήθεια άλλων που ίσως ξέρουν κάτι παραπάνω. Συνέχεια δημιουργούνται ομάδες, workgroups, fora και teams που εργάζονται για κάτι, επικοινωνούν, βρίσκονται, ανταλλάσουν μηνύματα, μεταφέρουν γνώσεις ο ένας στον άλλον. Ταχυδρομικές λίστες και newsgroups γεννιώνται και πεθαίνουν καθημερινά, προχωρούν και ολοκληρώνουν τους σκοπούς τους ή χάνουν το ενδιαφέρον τους και τα παρατούν. Το πνεύμα της κολλεκτίβας όμως είναι πάντα εκεί.
Το Δίκτυο, έχει κάνει πράξη κάτι που οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι δε γίνεται -αυτός είναι και ένας από τους λόγους που οι πιο πολλοί μεταφέρουν τις πολιτικές τους ανησυχίες τους στα διάφορα κόμματα. Και αυτό έχει γίνει χωρίς -πιστεύω- να το καταλάβουν αυτοί που το κάνουν. Είμαι πεπεισμένος ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που συμμετέχουν σε ομάδες μέσα στο Internet, δε συνειδητοποιούν το πόσο επαναστατικό είναι αυτό που κάνουν και το πόσο σημαντικό μπορεί να είναι για μια κοινωνία που κάθεται παθητικά μπροστά στο δελτίο των 8.30 κάθε βράδυ. Το S.N.A.F.U. πάντως νοιώθει πολύ καλύτερα πιά. Ίσως τελικά εκείνες οι ανησυχίες του '83 να μην ήταν και τόσο ουτοπικές. Και αν θέλετε να ρίξετε μια ματιά σε μια online πηγή που μιλάει για εκείνες τις παλιές ιδέες, πηγαίνετε μια βόλτα σε ένα πολύ καλό σχετικό site.
Το ραδιόφωνο παίζει Frank Zappa (Tinsel Town Rebellion -ένας είναι ο Αρχηγός, nest' pas Docteur?), η ώρα είναι 2.52 μεσημέρι Κυριακής 1/6/97 και το δέκατο έβδομο S.N.A.F.U. χαίρεται που ήρθε και επίσημα αυτό που όλοι περιμέναμε μετά από ένα εκνευριστικά παρατεταμένο φθινόπωρο.
No comments:
Post a Comment