Αυτή την εβδομάδα, η στήλη (συγνώμη αλλά οι παλιές συνήθειες δεν ξεπερνιούνται εύκολα) θα πέσει στο ολίσθημα να ενδώσει στο media hype. Όχι επειδή ο γράφων θεωρεί ότι το θέμα είναι άξιο λόγου, αλλά επειδή το θεωρούν άξιο λόγου πολλοί από τους συνανθρώπους μας. Πρόκειται για τον πολυσυζητημένο αγώνα Γκάρι Κασπάροφ-Deep Blue, για τη νίκη του υπολογιστή και για τις βλακείες που ακολούθησαν από τα media. Ήμουν αρκετά τυχερός ώστε να παρακολουθήσω ελάχιστα όλη τη φιλολογία που συνόδευσε και ακολούθησε τον αγώνα, όμως είδα πραγματικά κάποιους ανθρώπους να αγωνιούν για το θέμα και η αλήθεια είναι ότι προβληματίστηκα.
Ας δούμε τα πράγματα με τη σειρά. Αρχικά, όσοι αντιμετωπίζουν το θέμα σοβαρά, δεν έχουν πιάσει το αστείο. Η όλη ιστορία είναι κατά κύριο λόγο ένα happening των media στο οποίο συμμετέχει -ίσως ακούσια- ο Γκάρι Κασπάροφ. Υπάρχει ένα κομψότατο ποσό ως έπαθλο στο τέλος του κάθε αγώνα και κυρίως μια τεράστια κάλυψη από τα παγκόσμια ΜΜΕ. Όποιος πιστεύει ότι τόσο ο παγκόσμιος πρωταθλητής όσο και η γηραιά κυρία της βιομηχανίας υπολογιστών είναι υπεράνω αυτής της δημοσιότητας, πλανώνται πλάνην οικτράν. Ειδικά σε μια περίοδο που ο κόσμος αυτού που λέμε πληροφορική αναδιαμορφώνεται, με νέες τάσεις που μπορεί να αλλάξουν τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα, με απότομες ανόδους (και καθόδους) μεγάλων παικτών στο παιχνίδι της συγκεκριμένης βιομηχανίας, κάθε δημοσιότητα που φέρνει στο προσκήνιο έναν από τους παίκτες -στην προκειμένη περίπτωση την ΙΒΜ- είναι καλοδεχούμενη, έως και υποκινούμενη.
Παραδοσιακά συντηρητικός παίκτης, η Μεγάλη Μπλε βλέπει την Apple να ψυχορραγεί, τη Microsoft να ανεβαίνει επικίνδυνα και νέες εταιρείες να ανάγονται σε παράγοντες του παιχνιδιού. Όταν είπα σε στέλεχος της ΙΒΜ Ελλάδας "Όλοι εναντίον της Microsoft δηλαδή;" αρκέστηκε στο να χαμογελάσει όλο νόημα. Οι hardwarάδες δε θέλουν την παρεούλα (που λέει ο λόγος) από το Redmond να παρααπλώνεται, ενώ οι softwarάδες τραβάνε τα μαλλιά τους από το μπλοκάρισμα που εμπράκτως τους θέτει το άπλωμα αυτό -ήδη έχει αρχίσει μια επίσημη κινητοποίηση για να πιεστεί το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ και να φρενάρει τη Microsoft με πάτημα τους νόμους περι μονοπωλίου. Και μέσα σε αυτό το σκηνικό, έρχεται η κόντρα Κασπάροφ-Deep Blue. Αν νομίζετε ότι τα γεγονότα είναι άσχετα, χάσατε.
Αυτά σε ο,τι αφορά την ουσία του πράγματος -ο νοών νοείτο. Εκείνο όμως που έκανε πολλούς να κουνηθούν από τη θέση τους, είναι το ότι η μηχανή κέρδισε τον Κασπάροφ. Και άρχισαν να μιλούν περί νίκης της μηχανής επί του ανθρώπου, περί αλλαγής της καθεστηκύιας τάξης των πραγμάτων, περί έξυπνων μηχανών, περί του μέλλοντος που είναι απάνθρωπο και περί κυριαρχίας των μηχανών πάνω στην ανθρωπότητα. Μερικοί μπέρδεψαν και το "ιντερνέτ" με τη virtual reality, την τεχνητή νοημοσύνη και τη ρομποτική, γαρνίρισαν με ολίγον Negroponte (πλημμελώς διαβασμένο) και κάτι από Toffler (το ίδιο) για να καταλήξουν στο ότι η ανθρωπότητα ως είδος πνέει τα λοίσθια και ότι το μέλλον θα περιλαμβάνει κατσαρίδες, υπολογιστές και ποντίκια.
Η αναγωγή της -αναμενόμενης- ήττας του Κασπάροφ σε ήττα της ανθρωπότητας είναι εξ' ίσου εύστοχη με το να θεωρήσουμε ότι η ανθρωπότητα χάνει επείδή ένας γερανός Caterpillar μπορεί να σηκώσει πιο πολλά κιλά από τον Πύρρο Δήμα. Ο Deep Blue είναι μια μηχανή φιαγμένη για μια δουλειά και μόνο και χρησιμοποιεί τη λογική του brutal force (της εξαιρετικής υπολογιστικής ισχύος δηλαδή) για να την κάνει. Το ίδιο συμβαίνει σε πολύ μικρότερη κλίμακα φυσικά και με την αριθμομηχανή (αυτό που εσφαλμένα πολλοί ονομάζουν "κομπιουτεράκι"), μόνο που ουδείς θεώρησε ότι η ανθρωπότητα ηττήθη επειδή η αριθμομηχανή υπολογίζει πολύ πιο γρήγορα από οποιονδήποτε άνθρωπο -οι αριθμομνήμονες εξαιρούνται- πόσο κάνει 287654 * 10978 * 32 (παρεμπιπτόντως κάνει 101.020.082.944 αλλά ας μην επέκταθούμε επ' αυτού).
Οι μηχανές μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα από τους ανθρώπους και αυτό είναι δεδομένο. Αυτός εξ' άλλου είναι και ο λόγος που φιάχτηκαν. Η όποια μελλοντολάγνα ή μελλοντοφοβούμενη φιλολογία δε λέει τίποτα καινούριο, απλά κάνει θόρυβο που καταλήγει να κάνει τους υπέρ, πιο υπέρ και τους κατά, πιο κατά. Η ιστορία του ανθρώπου είναι ταυτισμένη με τη μηχανή από την εποχή του τροχού ώς την εποχή των βιονικών εμφυτευμάτων, περνώντας μέσα από το ρολόι, την ατμομηχανή, το πιάνο ή την καφετιέρα. Οι θρίαμβοι της μηχανής -όπως στην περίπτωση του Deep Blue- είναι κατ' ουσίαν θρίαμβοι του ανθρώπου και της σκέψης του. Ειδικά οι χρήστες του Δικτύου το ξέρουν καλά αυτό -αυτός είναι και ο λόγος που συνήθως γελάνε με τα παραληρήματα των ΜΜΕ περί μέλλοντος.
Το μέλλον έχει έρθει προ πολλού. Αν αυτό το καταλάβουν οι πάσης φύσεως τεχνοφοβούμενοι, θα μπορέσουν να το γευτούν χωρίς κόμπλεξ και να επωφεληθούν από τις τεράστιες δυνατοτητές που προσφέρει. Δε χρειάζεται να κάνεις hype για κάτι που ούτως ή άλλως είναι εντυπωσιακό -αρκεί να το δεις με τη σωστή του διάσταση. Και σωστή διάσταση σημαίνει απαλλαγμένη, αφ' ενός από τις παπάρες με τις οποίες συνήθως φροντίζουν τα media να επενδύουν τα πάντα και αφ' ετέρου από προσωπικές προκαταλήψεις και ανασφάλειες.
Το ραδιόφωνο παίζει Public Image Ltd (This is not a love song), η ώρα είναι 1.44 μεσημέρι Κυριακής 18/5/97 και το δέκατο πέμπτο S.N.A.F.U. πάει για καφέ στην παλιά του γειτονιά, στη Φωκίωνος Νέγρη. Επιτέλους καλοκαίριασε. Καλή σας εβδομάδα.
No comments:
Post a Comment